Artyści poza kierunkami cz. 2/3

Szukanie własnej drogi artystycznej i języka wyrazu jest kwestią bardzo indywidualną. Przecież bardzo często artysta inspiruje się różnymi aspektami życia, współczesnymi lub historycznymi nurtami, wydarzeniami. Czasem „wyrzuca”  na płótno swoje trudne przeżycia. Jak sklasyfikować takich artystów? Jaką łatkę nurtu im nadać? Bardzo często po prostu się nie da. Możemy jedynie opisywać wpływy jakie widzimy w ich twórczości i ogólnie określić w jakich czasach (wieku, latach) tworzyli.

W tym wpisie kolejni, wielcy indywidualiści:
Paul Klee
Edward Wittig
Frida Kahlo
Edward Hopper
Karol Hiller

Paul Klee urodził się 1879 w Münchenbuchsee w Szwajcarii. Wywodził się z rodziny o tradycjach artystycznych. Jego ojciec przez wiele lat był nauczycielem muzyki w seminarium nauczycielskim koło Berna. Sam Paul na początku swojej drogi rozważał właśnie karierę muzyka. Jednak ostatecznie podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Dużo podróżował, między innymi do Włoch i Turcji. Ostatecznie malarz osiadł w Monachium. W tym czasie tworzyli również Wassily Kandinsky i Franz Marc. Zawarta pomiędzy artystami znajomość zaowocowała utworzeniem ugrupowania artystycznego „Der Blaue Reiter” co miało decydujący wpływ na jego drogę artystyczną. Jego twórczość bardzo trudno jednoznacznie sklasyfikować. W wielu obrazach granica między kompozycjami figuratywnymi a abstrakcją zaciera się. Artysta wywarł ogromny wpływ na późniejsze nurty awangardowe w malarstwie europejskim. Zmarł w 1940 w Muralto. Był niezwykle wszechstronnym artystą, a także cenionym nauczycielem akademickim.

Edward Wittig urodził się 22 września w 1879 w Warszawie. Kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu oraz w École des Beaux-Arts w Paryżu. Należał m.in. do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” i ugrupowania Rytm. We wczesnym okresie tworzył rzeźby o tematyce symbolicznej, wykazujące pewne wpływy Auguste Rodina, widoczne we wrażliwym modelunku powierzchni bryły. Wkrótce jednak w jego twórczości pojawiła się skłonność do klarownego układu kompozycyjnego opartego na mocnych kontrastach jasno rozgraniczonych brył. Około 1910 artysta zaczął się już programowo skłaniać ku tak zwanemu nowemu klasycyzmowi, ogólnoeuropejskiej tendencji stanowiącej reakcję na rodinizm w rzeźbie. Forma jego prac stała się monumentalna a zarazem uproszczona, wyzbyta z wszelkich detali i niuansów modelunku. W dziełach Wittiga upatrywano „złotego środka” pomiędzy tradycją akademicką a nowatorskimi, dążącymi do syntezy prądami artystycznymi. Zmarł 3 marca 1941 roku. Został pochowany na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.

Frida Kahlo urodziła się 6 lipca 1907 roku na przedmieściach Meksyku. Życie od dzieciństwa jej nie oszczędzało. W wieku 6 lat zachorowała na polio. Wskutek choroby już zawsze miała jedną nogę chudszą. W 1925 roku doznała ciężkich obrażeń w wypadku – autobus, którym jechała, zderzył się z trolejbusem. W 1929 roku wyszła za mąż za meksykańskiego artystę – Diego Riverę. Ich związek był bardzo burzliwy. Frida mawiała, że Diego był drugim wypadkiem, który ją spotkał. Obrazy Fridy, choć klasyfikowane jako surrealistyczne, traktują o bolączkach cielesnych. Autoportrety nie szczędzą widzowi krwi, zranionych serc i straconych płodów. Kahlo malowała również portrety i martwą naturę. Mówiła, że „nigdy nie maluje fikcji”. Ciosem prosto w serce był dla niej romans Diego z jej własną siostrą Cristiną. Kilkukrotnie poroniła, a urazy z wypadku zaczęły dokuczać na powrót. W końcu rozwiodła się z Diegiem, by rok później ponownie wyjść za niego za mąż. Zmarła 13 lipca 1954. Pośmiertnie urządzono pierwszy raz wspólną wystawę Fridy i Diego. Rivera uświadomił sobie wtedy, że Kahlo była jego miłością życia. W domu malarki – nazywanym La Casa Azul (niebieski dom), w miasteczku Coyacan, gdzie się urodziła, urządzono muzeum. Nurt, w którym malowała, okrzyknięto realizmem neomeksykańskim. Kraj docenił jej zamiłowanie do patriotyzmu, promowania lokalnej kultury, a świat chciał dowiedzieć się więcej o tej silnej, zdolnej i niezwykłej kobiecie.

Edward Hopper urodził się w 1882 roku w stanie Nowy Jork. Jest jednym z najwybitniejszych artystów żyjących i tworzących w XX wieku w Stanach Zjednoczonych, znany przede wszystkim ze swoich grafik i ilustracji. Jego obrazy wywarły duży wpływ na kulturę amerykańską, stając się częstym elementem scenografii w amerykańskich filmach lub elementem reprodukowanym na pocztówkach. Przewodnim motywem w twórczości Edwarda Hoppera jest ówczesna amerykańska rzeczywistość. Malarz obrazuje prostotę i przygnębiającą codzienność bijącą z amerykańskiego krajobrazu, trafnie portretuje również mieszkańców miasta, ukazując samotnych ludzi, którzy pogubili się wśród zgiełku nowojorskich ulic i budynków. Do śmierci artysty, która miała miejsce w 1967 roku w Nowym Jorku, powstało wiele ważnych i znaczących prac. Wydaje się, że wartość obrazów Hoppera rosła z każdym rokiem – analogicznie do cen dzieł sztuki, które nieustannie szły w górę, bez względu na kryzysy ekonomiczne w Stanach Zjednoczonych.

Karol Hiller urodził się 1 grudnia 1891 roku w Łodzi. Studiował chemię w Wyższej Szkole Technicznej w Darmstadt, budownictwo w Warszawskim Instytucie Politechnicznym i malarstwo w Ukraińskiej Akademii Sztuki w Kijowie, gdzie zetknął się z bizantyńsko- ruską tradycją malarstwa, która wywarła, zwłaszcza na początku, silny wpływ na jego prace. Po osiedleniu się w Łodzi w 1921 roku, pod wrażeniem „naturalnie” futurystycznego i kubistycznego miasta fabryk, zaczął tworzyć kompozycje abstrakcyjne z użyciem quasi- maszynowych i przemysłowych elementów. W latach 30. coraz częściej przedstawiał prace abstrakcyjne wykorzystujące formy organiczne, zwykle o metaforycznym znaczeniu, w których wyraźnie zaznaczała się fascynacja surrealizmem. Hiller był również autorem malowideł ściennych i witraży; wykonywał ekslibrisy, linoryty, litografie, plakaty i fotomontaże. Zilustrował wiele książek, m.in. zakomponował okładkę książki Ary’ego Szternfelda „Initiation a la Cosmonautique”. Projektował scenografię do spektaklów teatralnych i okładki dla wydawnictwa „Renaissance” i L. Fiszera w Łodzi. Zginął w 1939 rozstrzelany w lasach lućmierskich pod Łodzią.

Aut.: Julia Pasek