Wiedeń, Watykan, Wilno, Warszawa, Wenecja… Wszystkie na „w”! Na „w” zaczyna się również pojęcie, które je łączy – w e d u t a. Weduta to pejzaż miejski, a mówiąc więcej – to obraz/rysunek przedstawiający ogólny widok miasta lub jego fragment, często ze sztafażem. Jak przedstawiali je w sztuce na przestrzeni epok słynni wedutyści?
Widoki miast pojawiały się już w czasach starożytnych, jednak jedynie jako tło do innych przedstawieniach. Większą rolę zaczęły odgrywać w późnym średniowieczu i w okresie renesansu. Wedutyści bardzo często posługiwali się perspektywą zbieżną, a często do jej wykreślania używali camery obscury. Jako samodzielny gatunek weduta wykształciła się w XVII wieku w Holandii. Widoki miejskie z niemalże fotograficzną wiernością tworzyli np. Jan van der Heyden i Gerrit Adriaenszoon Berckheyde.
Prekursorami weduty włoskiej byli malarze flamandzcy, natomiast sam jej rozkwit przypada na wiek XVIII (w Wenecji). Dzięki swemu położeniu, niezwykłej scenerii i światłu to właśnie Wenecja stała się przedmiotem szczególnego podziwu podróżników, pisarzy i artystów. W latach 1750-1850 weduta rozpowszechniła się w całej Europie.
Do późniejszego malarstwa terminu tego raczej się nie stosuje, choć oczywiście widoki miast nadal powstawały i powstają.
Pojęcia, które jeszcze mogą nam się przydać przy opisywaniu wedut:
(w kontekście maturalnym – raczej jako wiedza dodatkowa)
–panorama – szeroki, bardzo rozległy widok miasta obserwowany ze znacznej odległości, często z wysoko położonego miejsca
–kosmorama – panoramiczne malowidło w formie kulistej, dającej złudzenie dużej głębi przestrzennej przedstawiające widok miasta
–prospekt – kompozycja malarska łącząca elementy architektury rzeczywistej i fantastycznej lub tylko fantastycznej, zwykle o przesadnie podkreślonych stosunkach perspektywicznych
– marina – przedstawia fragment portu, zabudowań nadbrzeżnych.
– capriccio – kaprys architektoniczny, czyli pejzaż na którym rzeczywiste budowle występują w fantazyjnym zestawieniu, często z budowlami wymyślonymi przez artystę lub w całości będącymi tworem jego wyobraźni.
>>> Klikając w obraz zobaczysz jego tytuł, autora i dane techniczne <<<
Autorka opracowania: Artemis Antos – maturzystka hs
Podziwiam za umiejętność układania myśli w spójną całość, tworząc narrację, która nie tylko prowadzi od punktu A do B, ale też przykuwa uwagę czytelnika na każdym etapie.
Znalezienie tego bloga było dla mnie jak odkrycie skarbu – jego wysoka jakość treści, klarowna prezentacja i zaangażowanie w dostarczanie wartości dla czytelników sprawiają, że chcę spędzać tutaj godziny, wchłaniając każde słowo i czerpiąc inspirację do dalszego rozwoju osobistego i zawodowego!